#Klinische-vaardigheden #Urologie

Onderzoek man

Inspectie & palpatie

• Schaamstreek

  Beharingspatroon

  Huidafwijkingen

  Parasieten

• Penis

  Voorhuid

  Retractie voorhuid (kloofjes, bloedingen, hygiënische status)

  → Bij volwassenen: niet retraheerbaar is pathologisch

  → Bij kinderen niet noodzakelijk (niet forceren!)

  Glans (gladheid, verkleuringen, blaasjes)

  Positie van de meatus (hypo/epispadias, afscheiding, meatusstenose)

• Peniele schacht

  Huid

  Krommingen

  Verhardingen

  Peniele lengte

• Scrotum

• Testis

  Niet pijnlijk bij zachte palpatie

  Links doorgaans lager dan rechts

Hydrocoeles, cysten, tumoren, varicocoeles

Onderzoek prostaat

• Uitleg kunnen geven over het onderzoek

  We vermoeden een oorzaak ter hoogte van de prostaat, en we zouden deze dan ook eens willen onderzoeken

  We gaan voelen of deze vergroot is of er eventuele onregelmatigheden zijn

  Prostaat is enkel te bereiken via anus.

  Dit onderzoek is vervelend, maar niet pijnlijk. Als je het wel zo ervaart mag je het gerust aangeven. Er wordt glijmiddel gebruikt om het onderzoek gemakkelijker te doen verlopen

  Het kan zijn dat u aandrang heeft om te plassen of stoelgang te maken, wat een compleet normale reactie is

  Daarom zou ik u vragen om de broek en de onderbroek te laten zakken en eens op de tafel op u zij te gaan liggen

  Als ik klaar ben zal ik een doekje geven om u af te vegen en dan kan u zich terug aankleden en zullen we nadien het resultaat bespreken

• Houding

  Zijligging (meest comfortabel)

  Knie-ellebooghouding

  Rugligging (zelf balzak vasthouden)

  Rechtstaand voorovergebogen

• Algemene inspectie

  Heeft niets met prostaat te maken

  Regio perianalis

  Anus

• Palpatie

  1. Doe handschoenen aan
  2. Breng glijmiddel aan op de vinger
  3. Vraag de patiënt om rustig in en uit te ademen
  4. Leg gestrekte wijsvinger op perineum en anus, in de richting van de canalis analis
  5. Wanneer de anale sfincter toegeeft, kantelt u de gestrekte vinger over de voorrand van de anus naar binnen
  6. Vermeld aan de patiënt dat het vervelendste moment nu voorbij is
     1. Ga na of het eventueel pijnlijk is voor de patiënt
  7. Beoordeel tonus anale sfincter, rectumslijmvlies en prostaat
     1. De vesiculae seminales, cavum douglasi zijn niet te voelen normaal
  8. Trek de vinger geleidelijk terug
  9. Kijk na of er bloed, slijm of etter aan de handschoen zit
  10. Kijk na of de penis door het onderzoek pus of vocht heeft afgegeven
  11. Geef de patiënt een doekje om anus af te vegen en laat hem zich opnieuw aankleden

  • *Aandachtspunten prostaatpalpatie

    Symmetrie

    • 2 grote kwabben met een groeve (sulcus medianus)

    Grootte

    • Grootte van een kastanje (3 cm diameter)

    Afgrensbaarheid

    • Onder-, linker- en rechtergrens beoordelen
    • Bovengrens is doorgaans niet te bereiken

    Consistentie

    • Vast en elastisch (zoals duimmuis, tip van uw neus)
    • Verharding (zoals voorhoofd) kan wijzen op prostaatkanker

    Oppervlak

    • Glad

    Drukpijnlijkheid

    • Gezonde prostaat is niet drukpijnlijk (wel bij prostatitis bv)

Urinaire katherisatie

• Indicaties

  Beste afnamemethode voor urinecultuur

  Acute retentie

  Residu/chronische retentie

• Uitleg kunnen geven over het onderzoek

  We hebben vastgesteld dat u een grote hoeveelheid urine achterhoudt in de blaas en deze niet meer zelfstandig kan leegplassen

  Daarom zouden wij een dun buisje in de plasbuis plaatsen tot in de blaas waardoor de urine kan afvloeien

  Ik ga de katheter inbrengen, dit zal een pijnlijk of tintelend gevoel geven

  Ik ga het glijmiddel inspuiten, dit kan een prikkelend gevoel geven

  Ik ga de katheter nu verwijderen

• Eenmalige blaaskatherisatie

  1. Ontsmet handen
  2. Knijp het waterzakje kapot in de verpakking
  3. Verdeel het water over de lengte van de verpakking
  4. Kleef de katheterverpakking binnen handbereik
  5. Doe niet-steriele handschoenen aan
  6. Reinig de meatus met bevochtigde deppers (bij zichtbare bevuilig intiem toilet)
     1. Bij vrouw, reinig de genital area
  7. Plaats een nierbekken op het bed
  8. Neem de katheter uit de verpakking
  9. Positioneer het blauwe hulpstuk halverwege de katheter
  10. Trek de voorhuid weg en neem de penis vast (LOODRECHT)
      1. Bij vrouw, spreid de schaamlippen
  11. Breng katheter in, hou vast aan het blauwe hulpstuk
  12. Van zodra urine afvloeit zit katheter diep genoeg
  13. Bij uittrekken katheter,niet vergeten afstoppen met vinger!
  14. Reinig de meatus nog eens
  15. Voorhuid terugbrengen

• Urinaire verblijskatheter

  1. Leg al het materiaal klaar op een steriel veld
  2. Ontsmet handen
  3. Doe niet steriele handschoenen aan
  4. Reinig de meatus (bij zichtbare bevuiling intiem toilet)
  5. Trek de voorhuid weg en neem de penis vast
     1. Bij vrouw, spreid de schaamlippen
  6. Spuit de instillagel in de urethra (ENKEL BIJ MAN)
  7. Breng de sonde in
     1. Man: tot splitsing katheter
     2. Vrouw: tot afvloei urether en dan nog 5 cm verder
  8. Pomp de ballon op met 10 ml sterielwater
  9. Fixeer de sonde met kleefpleister
     1. Man: op de buik
     2. Vrouw: op de dij