Cardiologisch onderzoek
#Klinische-vaardigheden #Cardiologie
Bloeddruk
Algemeen
Meting van de systolische bloeddruk (maximale arteriële bloeddruk tijdens systole) en diastolische bloeddruk (minimale arteriële bloeddruk tijdens diastole)
Bloeddruk wordt bepaald door pompfunctie van de linker kamer en door de perifere weerstand in het arteriële systeem
Procedure
- Bloeddrukmanchet op bovenarm, 2.5 cm boven elleboogplooi
- Luchtkamer tegen a. brachialis
- Bij eerste meting, niet gekende bloedduk
- Zoek bloeddrukverschil tss beide armen
- Meet bloeddruk aan hoogste arm
- Maak een schatting van de systolische BD via a. radialis
- Plaats stethoscoop ter hoogte van elleboogplooi
- Pomp manchet op tot 30 mmHg boven de geschatte systolische BD
- Laat druk dalen aan snelheid van 2 mmHg per seconde
- Eerste Kortotkofftoon → systolische bloeddruk
- Geen geruis meer (5de Kortotkofftoon) → diastolische bloeddruk
Juiste maat manchet pakken
Elleboog gebogen, manchet op harthoogte
Ondersteun arm
Hypertensie → Systolische bloeddruk ≥140 mmHg / diastolische bloeddruk ≥90 mmHg
Onderzoek bloedvaten
Evalueer:
- Ritme
- Regelmatig of onregelmatig
- Hartfrequentie
- Snel of traag
- Regelmatig ritme
- Tel slagen in 15 sec x 4
- Onregelmatig ritme
- Tel slagen in 60 sec
- Amplitudo
- Vinnig of zwak
Locatie:
-
Arteria temporalis
- Thv fronto-temporale loge
-
Arteria carotis
- Tss larynx en mediane kop SCM
- Carotis steeds unilateraal palperen
- Carotis steeds differentiëren van voortgeleid geruis vanuit precordium of ademhalingsgeruisen
-
Arteria brachialis
-
Arteria radialis
-
Arteria ulnaris
-
Aorta abdominalis
-
Arteria femoralis
-
Arteria poplitea
Thv kniekuilMet 1 hand kniekuil aftasten
Met andere hand de eerste hand sturen
-
Arteria tibialis posterior
- Achter malleolus medialis
-
Arteria dorsalis pedis
- Op dorsum voorvoet
Speciaal:
- Enkel-arm index
- Druk meten met doppler probe thv arm en thv enkel
- Normaal > 0,95 in rust
- EAI < 0.9 ⇒ RR 3.3 (cardiovasculaire mortaliteit)
*Merker van het globale cardiovasculair risico -> parameter voor ernst atheromatose
- Centraal veneuze druk
- Leg patiënt in ruglig
- Vena jugularis interna ligt nu op zelfde niveau als rechter atrium
- Controleer of je wel degelijk de vena jugularis interna ziet
- Palpeer a. carotis communis/a. radialis en de v. jugularis (best ventromediaal)
- Evalueer of de pulsaties asynchroon zijn
- Breng de pt in een hoek van 45° op de tafel met de halsspieren rustig ontspannen
- Overvulling → lokale uitpuiling
- Maak een schatting van de CVP
- Afstand tussen de bovenrand van de v. jugularis en angulus sterni + 5cm
- Normaal < 7mmHG of < 9cmH2O (Niet te visualiseren boven clavicula)
- Leg patiënt in ruglig
*Vena jugularis is directe verbinding met rechter atrium zonder tussenliggende kleppen -> dmv inspectie vena jugularis kan je idee krijgen van centraal veneuze druk
CAVE =/= pulserende structuur
Afhankelijk van situatie (bv claudicatio enkel onderste ledematen), maar vermeld wel dat er nog andere bloedvaten zijn die kunnen onderzocht worden
Auscultatie hart
Inspectie en palpatie ictus (puntstoot)
5de ICR links, medioclaviculair
(tip → angulus sterni is 2de ICR)
Let op:
- Verplaatsing naar onder (LV hypertrofie)
- Verplaatsing lateraal (LV dilatatie)
- Verplaatsing parasternaal links (RV hypertrofie)
Auscultatie
- Mitralis-punt: ictus cordis, 5de ICR links medioclaviculair
- Tricuspidalis-punt: 4de ICR links parasternaal
- Aorta-punt: 2de ICR rechts parasternaal
- Pulmonaal-punt: 2de ICR links parasternaal
Luister naar:
-
Harttonen
- S1 (sluiten AV kleppen)
- S2 (sluiten aorta en pulmonalis kleppen)
- Systole (korter) en distole (langer)

-
Ritme (regelmatig of onregelmatig)
-
Frequentie (normaal, bradycardie (<60), tachycardie (>100))
-
Hartgeruisen (systolisch, diastolisch)
Bovenlichaam volledig ontkleden
Onderzoek patiënt in ruglig
Harttonen
Heart Sounds and Murmur with Cardboard
Normale harttonen
S1 (sluiten AV kleppen)
S2 (sluiten aorta en pulmonalis kleppen)
Systole (korter) en diastole (langer)
![[01_normale_harttonen_(1).mp3]]
Aortaklep stenose
Aortic valve is vernauwd en kan niet openen
→ geruis tijdens systole
Crescendo en decrescendo
Wordt best gehoord thv aortapunt

![[02_aortastenose.mp3]]
Mitralisinsufficiëntie
Mitralis valve sluit niet volledig
→ geruis tijdens systole
holosystolisch
Wordt best gehoord thv mitralispunt (ictus cordis)

![[03_mitraliseinsufficientie.mp3]]
Ventrikelseptumdefect

![[04_ventrikelseptumdefect.mp3]]
Atriumseptumdefect

![[05_atriumseptumdefect.mp3]]
EKG
Algemeen


-
P-golf
DEPOLARISATIE
Samentrekken v/d atria
-
PR-segment
Vertraging van de prikkel in de AV-knoop tussen atria en ventrikels
-
Q
Samentrekken septum (scheidingswand LV en RV)
-
QRS-complex
DEPOLARISATIE
Samentrekken ventrikels
-
T-top
Ontspannen hartspier
Weer opladen voor volgende hartslag (repolarisatie ventrikel)
-
U-golf
Vlakke positieve deflexie met onduidelijke betekenis
- Elektrische impulsgeleiding ontstaat in de sinoatriale knoop
- Via het atrium geleiding naar de atrioventriculaire knoop
- Verder via bundel van His
- Eindigt bij Purkinje vezels en ventriculaire hartspier
- Repolarisatie
Kalibratie

-
Blokken van 5mm op 5mm
- Nog eens verdeeld in blokken van 1mm op 1mm
-
Horizontale as - Tijd
1 sec = 25 mm
0,2 sec = 5 mm
0,04 sec = 1 mm
-
Verticale as - Amplitude
1 mV = 10 mm
Op basis van de standaardwaarden kalibreren op voorhand
Positie elektroden


Ledematen
-
Binnenzijde voorarmen
- rechts
- links
-
Buitenzijde onderbenen
- rechts
- links
ImportantRood Rechts, Ferrari op de weg (zwart), de zon (geel) boven het gras (groen)
Precordiale elektroden
-
V1
- ICR 4
- rechts van sternum
-
V2
- ICR 4
- links van sternum
-
V3
- tss V2 en V4
- links
-
V4
- ICR 5
- medioclaviculair links
-
V5
- tss V4 en V6
- antero-axillaire lijn links
-
V6
- medioaxillaire lijn
- zelfde hoogte als V4
-
Problemen bij plaatsing


Ledematen
Soms is alternatieve positionering aangewezen (bv. amputatie, gips…)
→ gewoon procimaler plaatsen
→ geen effect op perifere en precordiale afleidingen
ImportantInversie L en R beenelektrode beïnvloedt tracé NIET (neutrale)
ImportantInversie arm- en beenelektroden onderling geeft WE
Lichaamsbouw
Man
→ precordialen gemiddeld iets hoger (thv tepellijn)
Vrouw
→ normale borst (submammaire plooi)
→ zware borst (inframammaire plooi)
ImportantVisuele schatting vermijden
Interpretatie
- Ritme
- Regulair?
- Tachycard of bradycard?
- Frequentie
- Hartas in frontaal assenstelsel
- Evalueer de P-toppen
- Zijn er P-toppen?
- Wordt elke P-top gevolgd door een QRS-complex?
- Wat is de morfologie van de P-top
- Meet geleidingstijden
-
PQ-afstand
-
Verlengd?
→ 1ste, 2de, 3de graad AV-blok?
→ ventriculair escape ritme? (signaal impuls origineert uit ventrikel)
-
-
QRS-breedte
-
QT-afstand
-
- Evalueer QRS-complex
- Normaal (slank)?
- Linker ventrikel hypertrofie?
- Bundeltakblok?
- Pathologische Q-golven?
- R-progressie?
- Microvoltage?
- Evalueer ST-segment
- ST-elevatie?
- ST-depressie?
- T-top inversie?
- Besluit
Valkuilen
Bovenlichaam patiënt vrijmaken (inclusief BH)
Behaarde borstkas scheren
Vergeet filter niet aan te zetten
Zorg voor goed contact tussen huid en elektrode voor maximale captatie hartpotentialen en minimale registratie parasitaire signalen