#Klinische-vaardigheden #Gynaecologie

Positionering

1. Tafel voldoende omhoog
2. Papier naar beneden trekken
3. Beide voeten op de voetsteun
4. Voldoende naar beneden schuiven
   1. Juist op het randje liggen

Inspectie

• Labia majora
• Labia minora

~ na spreiden labia ~

• Clitoris
• Urethra
• Commissura posterior
• Glandulae bartholini en uitmondingen

Cervixonderzoek

• Speculum inbrengen

  1. Handen ontsmetten
  2. Leg klaar
     1. Nierbekken
     2. Potje voor uitstrijkje
     3. Borsteltje voor uitstrijkje
     4. (liefst ongelijkbladig) speculum met klein beetje gel op aangebracht
  3. Doe handschoenen aan
  4. Spreid de labia minora met wijsvinger en duim
     1. Houdt deze gespreid tot speculum voldoende diep is ingebracht
  5. Breng het gesloten speculum onder een hoek van 45° naar dorsaal over de commissura posterior niet meer dan de helft naar binnen
     1. Lange blad speculum vanonder
  6. Open speculum een beetje om zo het verloop van de schede te kunnen volgen bij verder inbrengen
     1. Tracht de portio tussen de bladen te krijgen
     2. Inspecteer inhoud vagina, fornices en cervix
        1. Kleur
        2. Hoeveelheid
        3. Consistentie
        4. Oorsprong en geur secreet

• Uitstrijkje

  1. Puntje van de borstel endocervicaal
  2. 5 keer ronddraaien
  3. Cervixbrush in oplossing van de container
     1. Op de bodem van het potje uitdoppen

• Speculum verwijderen

  1. Trek speculum beetje terug zodat portio vrij komt te liggen
  2. Sluit het speculum
     1. Pas nadat portio is vrijgemaakt!
     2. Niet volledig sluiten om klemming te vermijden
  3. Trek het speculum langzaam en traag terug
     1. In de richting van de vaginale as (hoek van 45°)

Vaginaal onderzoek

• Vaginale fluor
  1. Handhygiëne
  2. Leg klaar
     1. Nierbekken
     2. Wattenstaafje
     3. Kweekje
     4. Strip voor PH
     5. Speculum
     6. Handschoenen
     7. 2 objectglaasjes
        1. Druppeltje fysiologisch water aanbrengen
        2. Druppel KOH aanbrengen
     8. 2 dekglaasjes
  3. Doe handschoenen aan
  4. Neem staaltje fluor
  5. Leg wattenstaafje met fluor op objectglaasje met fysiologisch water en vermeng
  6. Leg wattenstaafje met fluor op objectglaasje met KOH en vermeng
  7. Bedek met dekglaasje
  8. Verwijder overvloedige vloeistof
• Vaginale kweek
  1. Staalafname voor kweek
  2. Wattenbodem in cultuur brengen en sluiten

Bimanueel onderzoek

Bij klachten van onderbuikpijn, abnormaal bloedverlies, amenorroe, voorafgaand aan plaatsing IUD

1. Ontsmet handen
2. Doe handschoenen aan
3. Voorzie wijs-en middelvinger van glijmiddel
4. Spreid met duim en wijsvinger labia majora
5. Breng middelvinger langs commissura posterior voor een derde in
6. Oefen perineale druk uit zodat wijsvinger mee kan ingebracht worden
   1. Hou duim weg van clitoris of urethra
   2. Hou hand verticaal
7. Als je bij cervix uitkomt draai je de hand horizontaal
   1. Hou duim weg van bovenbeen
   2. Met handpalm naar boven
8. Onderzoek cervix
   1. Duw cervix omhoog
   2. Leg uitwendige hand met palmaire zijde op buik haverwege navel en symfyse
   3. Met uitwendige hand zal je baarmoederwand kunnen voelen als deze in anteflexie ligt
9. Onderzoek adnexen
   1. Breng uitwendige hand en vaginale hand naar lateraal en breng ze naar elkaar toe
   2. Herhaal voor de andere kant
10. Ga met vingers achter cervix en beoordeel Douglasholte, sacro-uteriene banden
11. Test op slingerpijn

Onderzoek borsten

Het beste tijdstip voor een borstonderzoek uit te voeren is 1 week na het begin van de menstruatie of bij het begin van een nieuwe pilstrip. De borsten zijn dan minder gevoelig, soepeler en minder knobbelig.

• Inspectie

  In volgende houdingen

  • Rechtstaand of zitten met armen naast het lichaam
  • Met armen opgeheven langs het hoofd
  • Met armen in zij en drukken

  Let op

  • Vorm, grootte
  • Omlijning
    • Vervormingen
    • Verhardingen
  • Symmetrie
  • Intrekkingen huid/tepels

• Palpatie

  1. Vraag vrouw linkerarm onder hoofd te leggen

  2. Palpeer borst met vlakke uiteinde van 3 middelste vingers

     1. Met kleine cirkelvormige bewegingen

  3. Tast de borst systematisch af

     1. Concentrisch
        1. cirkelvormige bewegingen van de borst naar tepel toe
        2. begin bovenaan de middellijn
     2. Klokmethode
        1. verdeel borst in 12 gelijke segmenten
        2. begin op middellijn borst en tast elk segment af, van verste uiteinde naar tepel
     3. Verticale strepen
        1. verdeel borst in verticale lijne
        2. tast in dalende en stijgende lijnen af
        3. vingers glijden tot beneden onder borst en daarna opwaarts

  4. Let op:

     1. pijn
     2. tepelafscheiding
     3. consistentie borstweefsel
     4. massa’s

  5. Palpeer vervolgens

     1. Axillaire uitloper
     2. Tepel en tepelhof
     3. Parasternaal en supraclaviculaire gebied

  6. Herhaal palpatie voor rechterborst
     → rechterarm onder hoofd

     

     

Onderzoek oksel

1. Abduceer schoudergewricht 90° (liggend)
2. Palpeer met 4 aaneengesloten vingers zo hoog mogelijk in de okselholte.
3. Breng de arm losjes (om spierspanning te vermijden) tegen het lichaam van de vrouw
4. Palpeer van boven naar beneden de ribben en de intercostale ruimten
5. Herhaal voor de contralaterale okselholte
6. Laat de vrouw rechtstaan of zitten en herhaal de palpatie van de okselholte
7. Ga vervolgens achter de vrouw staan om de achterste okselplooi te palperen
   1. Tegen de latissimus dorsi
8. Neem plaats voor de vrouw en palpeer de voorste okselplooi
   1. Tegen de pectoralis major
9. Palpeer tenslotte de infra- en supraclaviculaire ruimten