Vasculitiden
| Takayasu arteritis | Reuzecel arteritis (= arteritis temporalis) | Ziekte van Buerger (= thromboangeitis obliterans) | Auto-immuun vasculitis | |
|---|---|---|---|---|
| Epidemiologie | Typisch: - V>M (8/1) - Jonge leeftijd (10-30 j) - Aziatische populatie |
Meest frequente systemische vasculitis Typisch: - 60+ - white peeps - V > M (2x) - Associatie met polymyalgia reumatica |
Typisch: - M>V - Jonge leeftijd - < Midden- Oosten en Verre Oosten → ‘immunologische’ reactie op nicotine/rookpartikels |
= necrotiserende vasculitis met fibrinoide necrose v/d arteriële of veneuze wand → allergische reactie op antigen van geneesmiddel, virus, tumor → auto-immuunziekte: RA, PAN, SLE |
| Kliniek | - Initieel algemeen inflammatoire kliniek: koorts, nachtzweten, malaise, vermagering, gewrichts- en spierpijn, anemie - Indien chronisch verloop → stenose, occlusie aorta of grote zijtakken → kliniek afhankelijk van aangetaste zijtakken: cerebrovasculair (TIA, stroke), renaal (AHT), retinopathie… |
- Hevige hoofdpijn (soms verward met clusterhoofdpijn) - Kauwclaudicatio - Plotse visusstoornissen (verhoogd risico op trombosering a. ophtalmica door bloedbezinking +++) - Gevoelige / rode, tortueuze arteria temporalis - Algemeen inflammatoire kliniek met pijnlijke en stramme spieren, koorts, vermoeidheid, nachtelijk zweten, vermagering |
Aantasting kleine tot middelgrote arteriën: - ulceraties tot gangreen van vingers of tenen, met soms amputatie tot gevolg - thromboflebitis van kleine tot middelgrote venen, zonder aanwezigheid varices - tekenen van klassieke arteriële insufficiëntie - >> Raynaudfenomeen |
Klassiek thv de cutane bloedvaten met ontwikkeling van ulceraties |
| Diagnostiek | - souffle die wijst op stenose - afwezige perifere pulsaties - bloeddrukverschil - EAI |
- Verhoogde sedimentatiesnelheid - Verhoogde inflammatoire parameters - Echo duplex a. temporalis - Biopsie is de enigste bevestiging van de diagnose |
Klinische diagnose indien voldaan aan volgende 5 criteria: 1) Actief roker of voorgeschiedenis van ernstig roken 2) < 50 jaar 3) Infra-popliteale aantasting 4) Aantasting of thromboflebitis migrans BL 5) Geen andere ernstige risicofactoren voor atherosclerose Angiografie → occlusie middelgrote arteriën (onderbeensarteriën) met kurketrekkervormige collateralen |
Te bevestigen met huidbiopt |
| Behandeling | - Anti-inflammatoir (corticoïden, immunosuppressiva) - Bypass buiten actieve inflammatie periode |
Hoge dosis corticoïden | Vaak zeer moeilijk te behandelen - ABSOLUUT ROOKVERBOD - Staptherapie → bevorderen collaterale circulatie - Medicamenteuze behandeling (pijnstilling, anti-aggregantia, prostaglandines) - Invasieve behandeling (revascularisatie met bypass, sympatectomie, amputatie) |
Multidisciplinair overleggen |
| CAVE | Is in se een chronische aandoening, kan tijdelijk beter gaan en plots weer opflakkeren |
| DD | Ziekte v. Buerger | Atherosclerose |
|---|---|---|
| Leeftijd | Meestal <40 jaar | Meestal >40 jaar |
| Aangetaste vaten | Klein tot middelmatig | Middelmatig tot groot |
| Flebitis | Frequent | Zelden of nooit |
| Calcificatie | Neen | Zeer frequent |
| Hypertensie | Zelden | 30% |
| Ischemische letsels | Frequent | In vergevorderd stadium |
| Raynaud fenomeen | Frequent | Zelden of nooit |
| Levensverwachting | Normaal indien rookstop | Verminderd |